مدت زمان حکومت امام

سیره حکومت امام زمان

نقش زنان در دوران ظهور

 


 


مدت زمان حکومت امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف)

امام زمان (عج)

یکی از موضوعات مورد توجه در زمینه مهدویت، مدت زمان حکومت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است. روایات مختلفی در این زمینه وارد شده است که هر یک مدت زمان حکومت را متفاوت با دیگری مطرح کرده است و کمترین آنها، هفت سال و بیشترین آنها، 309 سال (به مقدار توقف اصحاب کهف در غار) می باشد.


هفت، هشت، نه، ده، نوزده، بیست، چهل و 309 سال، مدت زمان ‌هایی هستند که در روایات از آنها به عنوان مدت حکومت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف یاد شده است.

 

در بسیاری از روایاتی که از طریق اهل سنت از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله نقل شده، مدت زمان حکومت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف هفت یا نه سال ذکر شده است. در یکی از این روایات چنین آمده است: «زمین از ظلم و جور پر می‌ شود، آنگاه مردی از خاندان من قیام می‌ کند، او هفت یا نه [سال] حکومت می ‌کند و زمین را از عدل و داد آکنده می ‌سازد.»

1

 

 

علامه مجلسی رحمة الله علیه نیز برخی روایت ‌های اهل تسنن را که در آنها مدت حکومت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف هفت یا نه سال بیان شده است، نقل کرده ‌اند؛ از جمله این روایت که می گوید: «... پس خداوند مردی از عترت و خاندان مرا برمی ‌انگیزد و زمین را از عدل و داد پر می ‌کند؛ چنان که از ظلم و جور پر شده بود. ساکنان آسمان و زمین از او خشنودند، آسمان چیزی از بارانش را نگه نمی‌ دارد و همه را پی در پی، فرو می‌ فرستد، زمین هیچ روئیدنی را در خود نگه نمی ‌دارد و همه را خارج می ‌سازد تا آنجا که انتظار می ‌رود مردگان نیز زنده شوند، جهانیان هفت یا هشت، یا نه سال در این وضع زندگی می ‌کنند.»2

 

 

نعمانی در آخرین باب کتاب خود (الغیبة)، چهار روایت، در زمینه مدت زمان حکومت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف نقل کرده که در همه آنها از نوزده سال یا نوزده و چند ماه سخن به بیان آمده است.3 وی در روایتی از امام صادق علیه السلام چنین نقل کرده است: «همانا قائم [بر او درود باد] نوزده سال و چند ماه حکومت خواهد کرد.»4

برخی روایات نیز مدت حکومت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف را چهل سال ذکر کرده ‌اند. از جمله در روایتی که از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده، آمده است: «او چهل سال در روی زمین

فرمانروایی می ‌کند.»

 

 

 

5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

امام حسن مجتبی علیه السلام نیز از پدر بزرگوارش نقل می‌ کند که فرمود: «خداوند در آخرالزمان مردی را بر می‌ انگیزد... او زمین را از عدل، داد، برابری، نور و برهان پر می ‌کند... او [به مدت] چهل سال بر شرق و غرب عالم فرمانروایی می‌ کند. پس خوشا به حال کسی که زمان او را درک کند و سخن او را بشنود».6

آیت‌الله مکارم شیرازی نیز در این باره چنین می ‌نویسد: «اگرچه درباره مدت حکومت او احادیث مختلفی در منابع اسلامی دیده می ‌شود که از پنج یا هفت سال تا 309 سال (مقدار توقف اصحاب کهف در آن غار تاریخی) ذکر شده است که در واقع ممکن است، اشاره به مراحل و دوران ‌های آن حکومت باشد (آغاز شکل گرفتن و پیاده شدنش پنج یا هفت سال و دوران تکاملش چهل سال و دوران نهایی ‌اش بیش از سیصد سال! دقت کنید)، ولی قطع نظر از روایات اسلامی، مسلم است که این آوازه ‌ها و مقدمات برای یک دوران کوتاه مدت نیست؛ بلکه قطعاً برای مدتی است، طولانی که ارزش این همه تحمل زحمت و تلاش و کوشش را داشته باشد»
امام زمان (عج)

برخی روایات، ابتدا مدت حکومت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف  را هفت سال اعلام کرده‌ اند، ولی در ادامه یادآور شده ‌اند که هر یک سال از حکومت آن حضرت برابر با ده سال از سال ‌های معمولی است. از جمله در روایتی آمده است که عبدالکریم خثعمی می ‌گوید، به امام صادق علیه السلام عرض کردم: «قائم ـ بر او درود باد ـ چند سال حکومت می‌ کند؟» و آن حضرت فرمود: «هفت سال، روزها و شب ‌ها طولانی می ‌شوند تا آنجا که هر سال از سال‌ های او با ده سال از سال‌ های شما برابری می‌ کند و بدین گونه مدت حکومت او با هفتاد سال از سال ‌های شما برابر می ‌شود.»7

 

 

آخرین گروه از روایات، شامل روایاتی است که مدت زمان حکومت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف را به تعداد سال ‌های اقامت اصحاب کهف در غار، یعنی 309 سال دانسته‌ اند. در یکی از این روایات که از امام باقر علیه السلام نقل شده، چنین آمده است:  «قائم مدت 309 سال حکومت می‌ کند، به تعداد سال‌ هایی که اصحاب کهف در غار خود درنگ کردند. او زمین را از عدل و داد پر می ‌کند، چنان که ستم و بیداد پر شده بود.»8

 

 

در حدیث دیگری از امام باقر علیه السلام چنین آمده است: «به خدا سوگند مردی از ما اهل بیت سیصد سال به اضافة نه [سال] حکومت خواهد کرد، گوید: به آن حضرت عرض کردم: [و] این کی خواهد شد؟ فرمود: پس از وفات قائم. به آن حضرت گفتم: قائم چقدر در عالم خود برپاست تا از دنیا برود؟ فرمود: نوزده سال از روز قیامش تا روز مرگش.»9

 

 

با توجه به اختلاف ‌هایی که در زمینة مدت حکومت امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف در روایات وجود دارد، عده ‌ای از عالمان و محدثان شیعه و سنی به توجیه این اختلاف ها و جمع میان روایات پرداخته ‌اند. علامه مجلسی رحمة الله علیه معتقد بود: «اخبار متفاوتی که در زمینة مدت حکومت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف وارد شده است، برخی بر همة مدت فرمانروایی آن حضرت، برخی بر زمان استقرار دولت او، برخی بر سال ها و ماه‌ هایی که در نزد ما وجود دارد و برخی هم بر سال ها و ماه‌ های طولانی زمان ایشان حمل می ‌شود.»10

 

 

نویسنده کتاب «الشیعة و الرجعة» نیز در این باره می نویسد: «این اقوال در ظاهر متناقض هستند و به هیچ ‌یک از آنها نمی ‌توان اعتماد کرد. بله، روایت هفت سال در احادیث سنیان و اخبار ما (شیعیان) تکرار شده است و چه ‌بسا این روایت بر دیگر روایات ترجیح داشته باشد؛ زیرا این روایت با برخی اخبار ما مطابق است که می گویند مراد از هفت سال، هفتاد سال است و آن حضرت با قدرت خدای تعالی پس از ظهور، این مدت زندگی می کند. یعنی هر یک سال [از مدت زندگی ایشان] برابر با ده سال از سال های ما خواهد بود. این موضوع در اخبار ما که ائمه حدیث و حافظان علم درایه و حدیث آنها را نقل کرده اند، تبیین شده است».11

در یکی از این روایات که از امام باقر علیه السلام نقل شده، چنین آمده است: «قائم مدت 309 سال حکومت می‌ کند، به تعداد سال‌ هایی که اصحاب کهف در غار خود درنگ کردند. او زمین را از عدل و داد پر می ‌کند، چنان که ستم و بیداد پر شده بود»
امام زمان (عج)

آیت‌الله مکارم شیرازی نیز در این باره چنین می ‌نویسد: «اگرچه درباره مدت حکومت او احادیث مختلفی در منابع اسلامی دیده می ‌شود که از پنج یا هفت سال تا 309 سال (مقدار توقف اصحاب کهف در آن غار تاریخی) ذکر شده است که در واقع ممکن است، اشاره به مراحل و دوران ‌های آن حکومت باشد (آغاز شکل گرفتن و پیاده شدنش پنج یا هفت سال و دوران تکاملش چهل سال و دوران نهایی ‌اش بیش از سیصد سال! دقت کنید)، ولی قطع نظر از روایات اسلامی، مسلم است که این آوازه ‌ها و مقدمات برای یک دوران کوتاه مدت نیست؛ بلکه قطعاً برای مدتی است، طولانی که ارزش این همه تحمل زحمت و تلاش و کوشش را داشته باشد.»12

 

 

ابن حجر عسقلانی از علمای اهل سنت نیز درباره جمع روایات مدت حکومت مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف، چنین می ‌نویسد: «در نشانه ‌های مهدی منتظر روایت های هفت ‌سال بیشتر و مشهورتر هستند. بر فرض درستی همه روایت ‌های [وارد شده در این موضوع] می ‌توان آنها را این‌گونه جمع کرد: حکومت او از نظر ظهور در قدرت متفاوت است. پس چهل سال ـ به عنوان مثال ـ به اعتبار همه مدت حکومت اوست. هفت سال و مانند آن به اعتبار نهایت ظهور و قدرت حکومت او و بیست سال و مانند آن نیز به اعتبار حد میانه [ظهور و مدّت حکومت او] است.»13

 

 

بنابراین شاید بتوان گفت که دوران زمامداری امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف به طور خاص، یا کلّ مدت استمرار حکومت عادلانه ‌ای که پس از ظهور تشکیل می ‌شود، 309 سال است و سایر سال ‌هایی که در روایت ذکر شده است ـ

 

بر فرض صحت روایات ـ ناظر به دوران ‌های مختلف استقرار حکومت مهدوی از ظهور امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف تا تشکیل حکومت است؛ زیرا استقرار حکومت عادلانه در سراسر زمین پس از قرن ‌ها حاکمیت کفر و ظلم، نیازمند مجاهدتی طولانی و گسترده است و قطعاً حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف باید سال ‌ها در جهان حضور داشته باشد تا بتواند به همه اهداف خود جامة عمل بپوشاند. از سویی دیگر نیز پذیرش این مطلب که مردم قرن‌ ها برای تحقق عدل مهدوی در انتظار باشند و سختی ‌ها و مشکلات بسیاری را در این راه تحمل کنند، ولی این حکومت چند سالی بیشتر به طول نینجامد؛ بسیار دور از ذهن است.

 

 

 

سیره حکومتی امام زمان (عج)

 

 

بعد از ظهور امام زمان(علیه السلام) عدّه ای علیه آن حضرت وارد جنگ می شوند و سعی خواهند کرد تا از تشکیل حکومت عدل الهی بر روی زمین ـ که وعده ی آن، از سوی انبیا و امامان(علیهم السلام) داده شده است ـ جلوگیری کنند. امام(علیه السلام) ابتدا، آنان را به راه حق دعوت خواهد کرد و اگر قبول نکردند، با آنان وارد کارزار می شود و هرگونه فساد و کژی را نابود خواهد کرد.

 

 

دوران پس از ظهور حضرت مهدی (عج) بدون شک، والاترین و شکوفاترین فصل تاریخ انسانیت است. آن دوران، دورانی است که وعده‌های خداوند درباره ی خلافت مومنان و امامت مستضعفان و وارثت صالحان، عملی می گردد و جهان با قدرت الهی آخرین پرچمدار عدالت و توحید، صحنه‌ی شکوه مندترین جلوه‌های عبادت پروردگار می شود.
سیره حکومتی امام زمان (عج)

 

 

دوران پس از ظهور حضرت مهدی (عج) بدون شک، والاترین و شکوفاترین و ارج مندترین، فصل تاریخ انسانیت است. آن دوران، دورانی است که وعده های خداوند درباره ی خلافت مومنان و امامت مستضعفان و وارثت صالحان، عملی می گردد و جهان با قدرت الهی آخرین پرچمدار عدالت و توحید، صحنه ی شکوه مندترین جلوه های عبادت پروردگار می شود. در احادیث مختلف، گوشه هایی از عظمت آن دوران به تصویر کشیده شده است. ما، با استفاده از این احادیث، برخی از کارهایی را که امام زمان (عج) برای ایجاد جامعه ای متکامل و ایده ال، انجام می دهند، اشاره می کنیم:

 

1 - حاکمیت اسلام در سراسر هستی
بعد از ظهور امام زمان(علیه السلام) عدّه ای علیه آن حضرت وارد جنگ می شوند و سعی خواهند کرد تا از تشکیل حکومت عدل الهی بر روی زمین ـ که وعده ی آن، از سوی انبیا و امامان(علیهم السلام) داده شده است ـ جلوگیری کنند. امام(علیه السلام) ابتدا، آنان را به راه حق دعوت خواهد کرد و اگر قبول نکردند، با آنان وارد کارزار می شود و هرگونه فساد و کژی را نابود خواهد کرد.

 

امام باقر(علیه السلام) در تفسیر آیه ی (وَ قاتِلُوهُمْ حَتّی لا تَکُونَ فِتْنَهٌ وَ یکُونَ الدِّینُ کُلُّهُ لِلّهِ);(1) می فرماید: تاویل این آیه، هنوز نیامده است... پس زمانی که تاویل آن فرا رسد، مشرکان کشته می شوند، مگر موحّد شوند و شرکی باقی نماند

 

 

 

.2) و در حدیث دیگری می فرماید: با مشرکان جنگ می کنند تا این که موحّد شوند و شریکی برای خدا قرار ندهند. چنان (امنیتی حاصل) می شود که پیر زن کهنسال، از مشرق به مغرب می رود، بدون آن که کسی جلوی او را بگیرد.(3)
امام صادق(علیه السلام) می فرماید: إذا قام القائم لایبقی ارض إلّا نودی فیها شهاده انْ لا إله إلّا الله و انّ محمّداً رسول الله;(4) زمانی که قائم(علیه السلام) قیام کند، هیچ سرزمینی نمی ماند، مگر این که ندای شهادتین (لا إله إلّا الله و محمّد رسول الله) در آن طنین اندازد.

 


2

- احیای قرآن و معارف قرآنی


امیرالمومنین(علیه السلام) با اشاره به قیام حضرت مهدی (عج) می فرماید: کانّی انظر الی شیعتنا بمسجد الکوفه و قد ضربوا الفساطیط یعلّمون الناس القرآن کما اُنزل;(5) گویا شیعیان ما اهل بیت(علیه السلام) را می بینم که در مسجد کوفه گرد آمده اند و خیمه هایی برافراشته اند و در آن ها قرآن را آن چنان که نازل شده است، به مردم یاد می دهند. بنابراین، محور حرکت نهضت جهانی امام مهدی، قرآن است و آن حضرت با تعلیم قرآن، آن را سرمشق زندگی انسان ها قرار خواهند داد.

 

حضرت علی(علیه السلام) در بیان احوال زمان ظهور امام مهدی (عج) می فرماید: (امام مهدی) هوای نفس را به هدایت و رستگاری برمی گرداند، زمانی که مردم هدایت را به هوای نفس تبدیل کرده باشند، و رای را به قرآن برمی گرداند، زمانی که مردم قرآن را به رای و اندیشه مبدل کرده باشند.(6)

 

 

3 - گسترش عدالت و رفع ستم


مهم ترین شاخص قیام امام مهدی (عج) که تقریباً در اکثر روایات مربوط به آن حضرت ذکر شده است، ریشه کن ساختن ظلم و ستم و فراگیر کردن عدل و قسط در سراسر گیتی است، به گونه ای که می توان ادعا کرد که جمله ی «یملا الارضَ قسطاً وعدلا کما ملئت ظلماً و جوراً» که در اکثر احادیث ذکر شده، هم تواتر لفظی دارد و هم تواتر معنوی.

 

 

پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرماید: قیامت بر پا نمی شود، مگر این که مردی از اهل بیت من که اسمش شبیه اسم من است، حاکم شود و زمین را پر از عدل و قسط کند، همان گونه که پر از ظلم و جور شده بود.(7)

 

 

 

4 - گرایش دوباره به اسلام حقیقی
بعد از وفات پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلّم) و واقعه ی سقیفه بنی ساعده، خلفا سعی کردند با منع نقل و تدوین احادیث پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلّم) از روشن شدن جایگاه اهل بیت(علیه السلام) ـ که به عنوان مفسران دین اسلام و ثقل اصغر نقش هدایت جامعه را داشتند

 

 

ـ جلوگیری کنند و همین امر موجب شد تا انحرافات و گمراهی هایی که دامن گیر سایر ادیان شده بود، در میان مسلمانان نیز شیوع یابد و برخی عناصر یهودی و مسیحی، با کمک دستگاه خلافت، اسلام را مطابق سلیقه ی خود و مناسب با منافع حاکمان توجیه و تفسیر کنند و موجب جدایی هر چه بیش تر مردم از اهل بیت(علیهم السلام) شوند.

 

 

افرادی مانند تمیم داری، وهب بن منبه، کعب الاحبار، ابوهریره، عروه بین زبیر، عبدالله بن عمر، ... با تفسیرهایی که بیش تر با هواهای نفسانی و خواسته های حاکمان مطابقت داشت از همان آغاز، موجب بروز برخی انحرافات و بعدها ایجاد فرقه های کلامی در زمان های بعد و... شدند و مردم را از چشمه ی علم اهل بیت(علیه السلام) محروم ساختند. به همین دلیل، آن گاه که امام زمان(علیه السلام) قیام می کند،

 

به پیراستن دین اسلام از انحرافات و پیرایه هایی خواهد پرداخت که از سوی منحرفان بر دین اسلام تحمیل شده است و مردم را به اسلامی که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلّم) آن را ابلاغ کرده بود، دعوت خواهد کرد. امام صادق(علیه السلام) می فرماید: زمانی که حضرت قائم(علیه السلام) قیام می کند، مردم را مجدداً به اسلام فرا می خواند و به امری هدایت می کند که فراموش شد و جمهور از آن منحرف شده اند...(8)

 

 

 

5 - فراوان شدن نعمت های دنیوی
یکی از مطالب مهم که در احادیث مربوط به امام زمان (عج) بر آن تاکید شده است، وفور نعمت های مادّی در زمان حکومت امام مهدی(علیه السلام) است. پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلّم)می فرماید: ... یظهر الله له کنوز الارض و معادنها; خداوند، گنج های زمین و معادن آن را برای امام مهدی (عج) ظاهر خواهد کرد.(9) از امیرالمومنین(علیه السلام) نقل شده که فرمود: ...هنگامی که قائم ما قیام کند، آسمان، باران خود را فرو خواهد ریخت و زمین، گیاهان خود را خواهد رویانید... به گونه ای که زن، میان عراق و شام راه خواهد رفت و همه جا بر روی گیاه پا خواهد گذاشت... .(10)

 

 

 

6 - عمران و آبادی
امام زمان(علیه السلام) علاوه بر هدایت دینی، اجتماعی، سیاسی، به امور دنیوی نیز رسیدگی می کند و به عمران و آبادی شهرها و روستاها خواهد پرداخت. امام باقر(علیه السلام) می فرماید: فلا یبقی فی الارض خراب الّا عُمَّر;(11) بر روی زمین، هیچ خرابی نخواهد بود، مگر این که آباد خواهد شد. مفضّل از امام صادق(علیه السلام) نقل می کند که آن حضرت فرمود: هنگامی که قائم آل محمد(علیهم السلام) قیام کند، در پشت کوفه، مسجدی بنا خواهد کرد که هزار در دارد و خانه های کوفه به نهر کربلا متصل خواهد شد.

 

 

(12) در حدیث دیگری نقل شده که امام مهدی(علیه السلام)راه ها را وسیع می کند، آب های ناودان ها و فاضلاب ها را که به راه های عمومی می ریزد، قطع می کند و چیزهایی را موجب راه بندان می شوند، رفع می کند. خلاصه، امور شهری را سامان خواهد داد.(13)

 

 

7 - تکامل علمی و عقلی مردم
امام مهدی (عج) با نهضت خود، درهای رحمت را باز می کند و موجب تکامل علوم و صنایع خواهد شد و علوم، چنان رشد و گسترش خواهد یافت که همه شگفت زده خواهند شد. امام صادق(علیه السلام) می فرماید: علم، بیست و هفت حرف است. تمام آن چه انبیا آورده اند، دو حرف است و مردم، تا امروز، بیش از آن دو حرف نمی شناسند. هنگامی که قائم ما(علیه السلام)قیام کند، بیست و پنج حرف را می آورد و بین مردم توسعه خواهد داد و به دو حرف قبلی اضافه خواهد کرد تا بیست و هفت حرف کامل شود.(14)

 

 

 

این حدیث، نشانه ی سرعت و شتاب زدگی و گسترش و توسعه ی علوم در میان مردم است که به دست امام مهدی (عج) صورت خواهد گرفت، به گونه ای که در مدّت حکومت آن حضرت، مردم، بیش از دَه برابر آن چه را از زمان خلقت تا زمان قیام آن حضرت از علم به دست آورده بودند، به دست خواهند آورد.

 

 

در روایت دیگری امام باقر(علیه السلام) می فرماید: هنگامی که قائم ما قیام کند، دست خود را بر روی سر بندگان خواهد گذاشت و بدین وسیله، عقل های آنان جمع می شود و اخلاقشان کامل می شود.(15) از مجموع احادیث، استنباط می شود که برای انسان، در دوره ی حکومت امام مهدی (عج) تمام ایده آل ها و آرزوهای حقّی که دارد و ممکن است که بر آن ها دست بیازد، تحقّق خواهد یافت و از نظر علمی، اخلاقی، اقتصادی، امنیتی، ... به کمال مطلوب خود، خواهد رسید.

 

 

 

 

نقش زنان در دوران ظهور

حال سزاوار است بدانیم زنان در حکومت قائم آل محمد، علیه‏السلام، چه مى‏کنند؟ چه کسانى هستند؟ چند نفرند؟ از کجا مى‏آیند و چه مسؤولیتى برعهده دارند؟ براساس برخى از روایات، حضور و نقش این زنان ازنظر زمان و موقعیت، چهارگونه است:

الف) حضور پنجاه زن در بین یاران امام
اولین گروه از زنانى که به محضر امام زمان مى‏شتابند آنهایند که در آن ایّام مى‏زیسته‏اند و همانند دیگر یاران امام، علیه‏السلام، به هنگام ظهور در حرم امن الهى به‏خدمت امام، علیه‏السلام، مى‏رسند. در این‏باره دو روایت وجود دارد:

روایت اول: امّ سلمه ضمن حدیثى درباره علایم ظهور، از پیامبر روایت کرده است که فرمود:


یعوذ عائذ من الحرم فیجتمع الناس إلیه کالطّیر الوارده المتفرقه حتّى یجتمع إلیه ثلاث مأه و أربعه عشر رجلاً فیه نسوه فیظهر على کلّ جبّار و ابن جبّار...3


در آن هنگام پناهنده‏اى به حرم امن الهى پناه مى‏آورد و مردم همانند کبوترانى که از چهار سمت به یک سو هجوم مى‏برند به‏سوى او جمع مى‏شوند تا اینکه در نزد آن حضرت سیصد و چهارده‏نفر گرد مى‏آیند که برخى از آنان زن مى‏باشند که بر هر جبار و جبار زاده‏اى پیروز مى‏شود.4


روایت دوم: جابربن یزید جعفى، ضمن حدیث مفصلى از امام باقر، علیه‏السلام، در بیان برخى نشانه‏هاى ظهور نقل کرده که:
و یجیى‏ء واللَّه ثلاث مأه و بضعه عشر رجلاً فیهم خمسون امراه یجتمعون بمکه على غیر میعاد قزعاً کقزع الخریف یتبع بعضهم و هى‏الآیه الّتى قال اللَّه: أینما تکونوا یأت بکم اللَّه جمیعاً إنّ اللَّه على کلّ شى‏ء قدیر...5
به‏خدا سوگند، سیصد و سیزده نفر مى‏آیند که پنجاه نفر از این عده زن هستند که بدون هیچ قرار قبلى در مکه کنار یکدیگر جمع خواهند شد. این است معناى آیه شریفه: هرجا باشید خداوند همه شما را حاضر مى‏کند. زیرا او بر هر کارى توانا است.

پنجاه زن از سیصد و سیزده نفر
!


نکته شگفت در این دو روایت این است که مى‏فرماید: سیصد و سیزده مرد گرد آیند که پنجاه نفر ایشان زن هستند!
دوم آنکه: در روایتى که نام یاران برشمرده شده است نام هیچ زنى وجود ندارد.6
در پاسخ این شبهه مى‏توان گفت: این چند نفر در زمره همان سیصد و سیزده نفر هستند. زیرا اولاً امام، علیه‏السلام، مى‏فرماید: فیهم؛ یعنى در این عده پنجاه زن مى‏باشد.


دوم: شاید تعبیر مردان بدین سبب باشد که بیشتر این افراد مرد هستند و این کلمه از باب فزونى عدد مردان، چنین ذکر شده است.


سوم: اگر مقصود همراهى خارج از این عده بود امام مى‏فرمود: معهم، نه اینکه بفرماید فیهم، زیرا این سیصد و سیزده نفر مانند عدد اصحاب بدر برشمرده شده‏اند و همه یاران و فرماندهان عالى‏رتبه و ازنظر مقام و قدرت درحد بسیار بالایى هستند که برخى با ابر جابه‏جا مى‏شوند و اینها بدون شک با بقیه مردم آن زمان فرق بسیار دارند. بنابراین اگر بگوییم آنها جزو همان سیصد و سیزده نفر هستند براى آنها رتبه و موقعیت ویژه قائل شده‏ایم و اگر بگوییم در زمره یاران دیگر حضرت باشند از امتیاز کمترى برخوردارند.

ب) زنان آسمانى
دسته دوم چهارصد بانوى برگزیده هستند که خداوند براى حکومت جهانى حضرت ولى‏عصر، علیه‏السلام، در آسمان ذخیره کرده است و با ظهور آن حضرت به همراه حضرت عیسى، علیه‏السلام، به زمین مى‏آیند.

ابوهریره از پیامبر، صلّى‏اللَّه علیه و آله، روایت کرده که:
ینزل عیسى بن مریم على ثمان ماه رجل و أربع مائه امرأه خیار من على الأرض و أصلح من مضى.
عیسى‏بن مریم به همراه هشتصد مرد و چهارصد زن از بهترین و شایسته‏ترین افراد روى زمین فرود خواهد آمد.
آیا این زنان از امتهاى پیشین هستند یا امت اسلامى زمان پیامبر، صلّى‏اللَّه‏علیه‏وآله، و معصومین، علیهم‏السلام؛ یا از دورانهاى مختلف؟ آنها از چه زمان و به چه علت به آسمان برده شده‏اند و براى عهده‏دارى منصبى در حکومت حضرت مى‏آیند یا براى مسایل دیگر؟ اینها پرسش‏هایى است که این حدیث از آنها چیزى نمى‏گوید.

ج ) رجعت زنان
سومین گروه از یاوران حضرت بقیهاللَّه، علیه‏السلام، زنانى هستند که خداوند به برکت ظهور امام زمان آنها را زنده خواهد کرد و بار دیگر به دنیا رجعت خواهند نمود. این گروه دو دسته‏اند: برخى با نام و نشان از زنده شدنشان خبر داده شده و برخى دیگر فقط از آمدنشان سخن به‏میان آمده است.

در منابع معتبر اسلامى نام سیزده زن یاد مى‏شود که به هنگام ظهور قائم آل محمد، صلّى‏اللَّه‏علیه‏وآله، زنده خواهند شد و در لشکر امام زمان به مداواى مجروحان جنگى و سرپرستى بیماران خواهند پرداخت.
طبرى در دلائل الامامه، از مفضل‏بن عمر نقل کرده که امام صادق فرمود:
همراه قائم [آل محمد، صلّى‏اللَّه‏علیه‏وآله] سیزده زن خواهند بود.گفتم آنها را براى چه کارى مى‏خواهد؟ فرمود: به مداواى مجروحان پرداخته، سرپرستى بیماران را به‏عهده خواهند گرفت. عرض کردم: نام آنها را بفرمایید. فرمود: قنواء دختر رشید هجرى، ام ایمن، حبابه والبیه، سمیه [مادر عمار یاسر]، زبیده‏ام خالد احمسیّه، ام سعید حنفیه، صیانه ماشطه، ام خالد جهنّیه.7


صیانه ماشطه در زمان حضرت موسى مى‏زیسته است و مادر عمار یاسر در ابتداى بعثت به شهادت رسید. حبابه در زمان على، علیه‏السلام، و قنواء در زمان امام حسن و امام حسین، علیه‏السلام، و بقیه در زمان‏هاى دیگر زندگى مى‏کرده‏اند.


این گروه سیزده نفرى رجعت خواهند کرد و خداوند براى قدردانى از آنها، به برکت امام زمان آنها را زنده خواهد کرد.


در این روایت امام صادق، علیه‏السلام، از آن سیزده زن فقط نام نه نفر را یاد مى‏کند. در کتاب خصایص فاطمیّه8 به‏نام نسبیه، دختر کعبه مازینه، و در کتاب منتخب‏البصائر به‏نام وتیره و أحبشیه اشاره شده است.9

منبع:http://montazerane12.persianblog.ir/